Firma ZAZ-En zrealizowała innowacyjne zabezpieczenie ziemnozwarciowe obejmujące 100% uzwojeń stojana generatora, oparte o wstrzykiwanie pomocniczego sygnału pomiarowego, przy czym jego innowacyjność polega na bezpośrednim wstrzykiwaniu sygnału pomiarowego w punkcie uziemienia generatora – bez konieczności zastosowania transformatora separującego i dodatkowego przekładnika prądowego. W rozwiązaniu tym niezbędne jest uziemienie punktu neutralnego generatora przez rezystor. Propozycja firmy ma na celu przede wszystkim umożliwienie zastosowania tego, jakże potrzebnego zabezpieczenia, również dla średnich i mniejszych jednostek wytwórczych, których budżety przeznaczone na automatykę zabezpieczeniową są znacznie mniejsze niż dla dużych bloków generator-transformator. Rozwiązanie to stanowi kompletne zabezpieczenie ziemnozwarciowe, nie wymaga stosowania dodatkowego urządzenia - zabezpieczenia, w którym realizowane jest kryterium pomiarowe, jak to ma miejsce w przypadku rozwiązań innych producentów. Pozwala to na realizację zabezpieczenia ziemnozwarciowego 100% stojana przy stosunkowo niedużych nakładach finansowych, dając również możliwość uzupełnienia istniejących układów, bez konieczności ingerowania w istniejący system zabezpieczeń.
Nowe urządzenie zostało zaprojektowane pod nazwą iZAZ-INJ; wraz z układem zabezpieczającym iZAZ-INT, stanowi autonomiczne zabezpieczenie ziemnozwarciowe, obejmujące 100% uzwojeń stojana generatora. Jest przeznaczone dla generatorów, które są połączone z siecią za pośrednictwem transformatora blokowego, natomiast ich punkt neutralny jest uziemiony poprzez rezystor. Podstawowym członem zabezpieczeniowym urządzenia iZAZ-INJ jest dwustopniowe zabezpieczenie ziemnozwarciowe stojana R<, z kontrolą ciągłości obwodu wstrzykiwania. Zabezpieczenie to wylicza rezystancję doziemną obwodów stojana generatora na podstawie pomiaru składowej stałej pomocniczego prądu pomiarowego o częstotliwości podharmonicznej, wstrzykiwanego pomiędzy rezystor uziemiający punkt neutralny generatora a potencjał ziemi. Istotną zaletą nowego rozwiązania jest zastosowanie dodatkowego kryterium zabezpieczenia bazującego na funkcji podprądowej składowej 3. harmonicznej (Io3h<) oraz typowej funkcji nadprądowej składowej podstawowej prądu ziemnozwarciowego (3Io>). Dodatkowe funkcje mogą stanowić naturalne uzupełnienie funkcjonalne zabezpieczenia ziemnozwarciowego.
Oprócz funkcji zabezpieczeniowych urządzenie iZAZ-INJ realizuje także pomiary, rejestracje i sygnalizację. Urządzenie wyposażone jest w kolorowy wyświetlacz graficzny o wielkości 3,2”, pozwalający na prezentację podstawowych informacji o stanie pracy zespołu. Dostępne są bieżące pomiary prądów i rezystancji, stany wejść dwustanowych, trybu pracy oraz informacje o pobudzeniach i zadziałaniach poszczególnych funkcji zabezpieczeniowych. Rozbudowany rejestrator (zdarzeń, zadziałań, zakłóceń) umożliwia przeprowadzenie analizy działania zabezpieczeń ziemnozwarciowych. Do komunikacji z zespołem mogą być wykorzystane: port szeregowy RS-485, łącze LAN światłowodowe oraz port USB na panelu operatora.
W przypadku zastosowania kompleksowych zabezpieczeń generatora lub bloku generator-transformator z serii iZAZ (np. iZAZ400 lub iZAZ600), istnieje możliwość wykorzystania dedykowanego łącza światłowodowego, za pomocą którego przekazywane będą bieżące pomiary chwilowe z iZAZ-INJ. Takie łącze umożliwia prezentację wyników w głównych jednostkach zabezpieczeniowych – pomiar rezystancji będzie dostępny w zespołach iZAZ400 lub iZAZ600. Dane są przekazywane online, co umożliwia realizację algorytmu zabezpieczenia ziemnozwarciowego 100% stojana również w zespole iZAZ400 lub iZAZ600.
Urządzenie iZAZ-INJ wraz z układem zabezpieczającym iZAZ-INT pozytywnie przeszło badania na kompatybilność elektromagnetyczną EMC oraz badania funkcjonalne w Instytucie Energetyki w Warszawie, zakończone wydaniem certyfikatu do zastosowań w energetyce (Certyfikaty Instytutu Energetyki dla urządzeń iZAZ).
We wrześniowym numerze Wiadomości Elektrotechnicznych (2019-9) Wydawnictwa SIGMA-NOT został opublikowany artykuł autorstwa panów Zygmunta Kurana, Michała Krzęcio i Mariana Dużego pt. „Nowe rozwiązania zabezpieczenia ziemnozwarciowego obejmującego 100% uzwojeń stojana generatora iZAZ-INJ produkcji ZAZ-En sp. z o.o.”. W artykule tym autorzy przybliżają tematykę dotychczasowych rozwiązań zabezpieczeń ziemnowarciowych i związanych z tym problemów oraz bardziej szczegółowo przedstawiają nowe, oferowane przez firmę ZAZ-En rozwiązanie.
Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z nowym produktem firmy ZAZ-En.
